Onze creatieven doen niks liever dan wedstrijden verzinnen. Maar de legale aspecten, dat is een ander verhaal! Daarom ging ik te rade bij Sirius Legal (Business Law Firm) in Mechelen. In het kader van de Sirius Friday seminaries volgde ik de “juridische aspecten van online wedstrijden” met key spreker Bart Van den Brande gretig mee.

1. Wat je nimmer mag vergeten

Welke regelgeving telt?

• De wetgeving van het land (wetgeving kansspelen/ loterij/ tombola + wet consumentenbescherming + privacywet).
• De terms of use van het social media platform waar je wedstrijd op loopt. Vb. Facebook staat weer Fangating toe, waarbij mensen enkel mogen deelnemen aan een actie na een like of share op Facebook, MAAR dit mag niet volgens de Belgische wet. Vrij vertaald: liken mag altijd, maar zonder verplichting.

Onderstaande online wedstrijd van AB voor Alpro is nu niet meer mogelijk – maar toen was deelname via fangating (‘Vind ik leuk’) nog legaal.

2. De Belgische wetgeving

Die stelt dat een wedstrijd een interactie is tussen de consument en het merk, met als doel communicatie waar een beloning aan vast hangt.

Wat mag niet volgens de Belgische wet?

Kansspel: NEE

• Kansspel = financiële inzet vereist + minimum aan toeval beslist de winst
• Kansspel mag NIET voor commerciële acties

Loterij: NEE TENZIJ

• Loterij = geen financiële inzet vereist MAAR toeval beslist de winst
• Loterij mag NIET voor commerciële acties
• Uitzondering: Nationale Loterij en toegestane tombola’s

Tombola: JA MAAR

• Tombola = soort loterij, geen geldprijzen, enkel in natura
• 50% van de opbrengst moet naar een goed doel
• Tombola vb. betalende krasloten, trekkingen, online sweepstakes (meestal betekent dit deelnemen via een unieke code) …
• Tombola mag wel, maar nog steeds niet aangewezen voor commerciële acties

Wat mag dan wel volgens de Belgische wet?

Een promotionele wedstrijd moet aan volgende voorwaarden voldoen:

• ze mag geen financiële inzet vereisen
• de winst mag niet op toeval berust zijn

We lossen dit op door:

• een kennis- of behendigheidsproef toe te voegen (geen financiële inzet);
• een schiftingsvraag toe te voegen waarvoor een minimum aan redeneringsvermogen vereist is (sluit subjectiviteit uit);
• zo objectief mogelijk te zijn: integreer indien mogelijk een jury, werk met een gerechtsdeurwaarder (niet verplicht in BE), gebruik peer recognition (vb. wie het meeste likes verzamelt, wint).

Hieronder een beeld uit onze post-it wedstrijd voor Recytyre, een mooi voorbeeld van het gebruik van peer recognition:

Weetje

Schiftingsvragen berusten op toeval. Het blijft voor de consument een gok.Hoe los je dat op? Met een extra referentietip.

4. Tips & tricks

Tip 1: dek je in en zorg voor een duidelijk reglement

Een wedstrijd is een commerciële actie. Ze valt onder de wet der consumentenbescherming en dus heeft iedere organisator een informatieplicht. Wat moet er zeker in het wedstrijdreglement?

• Identiteit: van de organisator + van de deelnemers (duiding over wie mag deelnemen).
• Wedstrijdmechanisme: praktisch, duurtijd, format, registratie, aanduiding winnaar … (dit onderdeel komt vaak schematisch vanuit het bureau, de jurist zet dit om naar een reglement).
• Prijzenpot: prijzen, waarde, omschrijving, hoeveelheid, contact met winnaars, overhandiging …

Wat doe je met het wedstrijdreglement?

• Zorg dat het beschikbaar is – via een site of landingspagina, verwijs naar de URL op alle uitingen binnen de campagne.
• Laat het goedkeuren door iedere deelnemer.
• Laat het checken door legal of een specialist.

Tip 2: bereid je voor op incidenten

De meest voorkomende issues zijn een beperkende nationale wetgeving, fraude bij deelnemers, discussies met deelnemers … Deze worden meestal opgelost via een commerciële geste. Hoe bescherm je je eigen organisatie en je deelnemers?

• Integreer een disclaimer (in geval van overmacht, wijziging van de wedstrijd …).
• Voorzie een klachtenprocedure.
• Wees attent op de opvolging: verloop, klachten, uitreiking en nazorg moeten allemaal in lijn zijn met je eigen reglement.

 Tip 3: bezint eer ge begint

De wet op kansspelen, de wet op consumentenbescherming, de privacy en spam wetgeving, de terms of use van de platformen … een kluwen waarin je niet wil verdwalen met je online wedstrijden. Maar in dat kluwen van wetten zit een serieuze grijze zone. Ga hier slim mee om. Vergelijk met overige wedstrijden, ga niet te ver en voorzie een reglement.

Tip 4: let extra op bij social media platformen

Elk social media platform heeft zijn eigen regels. Ze zijn niet eenduidig in wat mag en wat niet mag. Bekijk grondig de terms of use, specifieke guidelines voor wedstrijden voor ieder platform waar je wedstrijd op loopt en ga op zoek naar de grootste gemene deler.

Het toezicht vanuit de platformen is streng. Deze regels wil je niet overtreden, want de sancties zijn vaak onverbiddelijk: offline halen van de pagina en/of wedstrijd of het account.

Dit verslag geeft de essentie weer van deze inspirerende sessie bij Sirius Legal. Maar nu snappen onze creatieven tenminste wat er allemaal komt bij kijken.